Vladimir Putin ve Mesud Pezeşkiyan ilk kez bir araya geldi
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Temmuz ayında, önceki cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi’nin Doğu Azerbaycan Eyaletindeki dağlarda helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından göreve seçilmiştir. Pezeşkiyan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkmenistan’ın Aşkabat kentinde ilk resmi görüşmesini gerçekleştirmiştir.
Putin, bu toplantıda Pezeşkiyan’ı resmi bir ziyarette bulunmaya davet etmiş ve İran Cumhurbaşkanı bu daveti memnuniyetle kabul etmiştir. Görüşme, önce heyetler arası bir toplantıyla başlamış, ardından liderler baş başa görüşmeye geçmiştir. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, bu iki aşamalı toplantının detaylarını aktarmış; Pezeşkiyan ise “Bizim pozisyonlarımız uluslararası arenada benzerlik göstermektedir” şeklinde bir değerlendirmede bulunmuştur.
Putin, Rusya-İran ilişkilerinin stratejik ve samimi olduğunu vurgulayarak, iki ülke arasındaki ticaret hacminin arttığını belirtmiş, ayrıca uluslararası meselelerdeki bakış açılarının sıkça örtüştüğünü ifade etmiştir. Putin, Kazan’daki 16. BRICS Zirvesi’nde bir ikili görüşme yapma planlarını da açıklamıştır. Görüşme, Türkmen şair Mahtumkulu Firaki’nin doğumunun 300. yıl dönümü etkinlikleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.
Lavrov: Batı, ASEAN’ı Rusya ve Çin’e Karşı Kullanmak İstiyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 19. Doğu Asya Zirvesi’nin ardından yaptığı açıklamada, Batı’nın ASEAN’ı Rusya ve Çin’e karşı yönlendirme çabalarını eleştirdi. Lavrov, bu politikaların bölgedeki militarizasyon risklerini artırdığını ve Asya’nın istikrarına tehdit oluşturduğunu belirtti.
Zirve, katılımcılar arasında bir ortak sonuç bildirgesinin kabul edilememesiyle sona erdi. Lavrov, Batılı ülkelerin bu deklarasyona siyasi nitelik kazandırma çabalarının başarısız olduğunu vurgulayarak, “İtifakın sonuç bildirgesi, ABD, Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın ısrarcı girişimleri nedeniyle kabul edilemedi,” dedi. Bu durumun, daha önceki yıllarda da benzer şekilde yaşandığını, özellikle Batılı ülkelerin ASEAN forumlarında Ukrayna konusunu gündeme getirmesiyle ortaya çıktığını hatırlattı.
Lavrov, Rusya’nın ASEAN ülkelerinin barışı koruma ve eşit işbirliği sağlama çabalarını sürekli desteklediğini ifade etti. Ancak, Batı’nın ASEAN’ı kendi ana partneri haline getirme ve bu partnerliği Rusya ile Çin’in çıkarlarına karşı kullanma amacı güttüğünü vurguladı.
Zirve çerçevesinde, Lavrov, Laosa Dışişleri Bakanı Salem Saykhammasit ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Ayrıca, Vietnam Dışişleri Bakanı Bui Thanh Son ile de bölgesel meseleler ve Rusya-ASEAN işbirliği konularında fikir alışverişinde bulundu.
Lavrov, zirvenin Batılı ülkelerin ASEAN etrafındaki çok taraflı yapıyı zayıflatma çabalarını ortaya koyduğunu ve ABD ile müttefiklerinin Asya-Pasifik bölgesini NATO’nun ilgi alanına dahil etme yolunda ilerlediğini belirtti. Washington’un kontrolünde pek çok kapalı askeri ve siyasi birleşimin kurulduğunu, bunlar arasında ABD, Japonya ve Güney Kore’nin oluşturduğu “üçlü” ile “Çin karşıtı dörtlü” gibi grupların bulunduğunu söyledi.
Zirve sırasında ABD’nin Güney Çin Denizi’ndeki gerilim ve Ukrayna’daki çatışma konularını gündeme getirmeye çalıştığını, ancak bu konuların ASEAN üyeleri tarafından ilgiyle karşılanmadığını ifade etti. Lavrov, Batılı ülkelerin, özellikle Japonya, Yeni Zelanda ve Avustralya’nın, Amerikan tezlerine destek verdiklerini de sözlerine ekledi.
Son olarak, Lavrov, ABD ve müttefiklerinin zirvenin sonuç bildirgesini politik hale getirme çabalarının başarısız olduğunu belirtti. Zirve, ASEAN üye ülkeleri ve diyalog ortakları, yani Rusya, Çin ve ABD’nin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.
ROSTRA STRATEJİ 