İsrail siyasi yapısı oldukça parçalıdır ve partiler genellikle ideoloji, din, güvenlik ve Filistin politikası ekseninde ayrılır. İsrail’de iktidara gelmek için 120 koltuklu mecliste 61 vekilin desteğine ihtiyaç vardır ve bu nedenle koalisyonlar söz konusudur.
İsrail’deki başlıca partiler ve görüşleri şu şekildedir:
Likud (Birlik)
- Lideri: Benjamin Netanyahu
- Görüş: Sağcı, milliyetçi, muhafazakâr
- Tavır: Güçlü güvenlik devleti, Filistin devleti fikrine karşı temkinli veya karşı; yerleşimcilere destek verir
Yesh Atid (Gelecek Var)
- Lideri: Yair Lapid
- Görüş: Merkez – liberal
- Tavır: Laik yaşam tarzı savunucusu; iki devletli çözüme açık; ekonomide reformist.
- Yesh Atid (İbranice: “Yesh Atid” – “Bir Gelecek Var”), 2012’de gazeteci ve televizyon sunucusu Yair Lapid tarafından kurulan merkez-liberal bir siyasi partidir . Merkez / merkez-liberal: Ekonomik liberalizmle sosyal adaleti birleştiren bir çizgide yer alır. Din-devlet ayrımını yetkin savunur, eşcinsel evlilik, sivil evlilik ve LGBT+ hakları gibi toplumsal reformlara destek verir . Bakan sayılarının sınırlanması, seçim barajının yükseltilmesi, yasa dışı “koalisyon fonları”nın kaldırılması gibi çağrılarda bulunur
Religious Zionism / Otzma Yehudit (Dini Siyonizm / Yahudi Gücü)
- Liderleri: Bezalel Smotrich, Itamar Ben-Gvir
- Görüş: Aşırı sağcı, milliyetçi, teokratik eğilimli
- Tavır: Filistin devletine tamamen karşı, Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerini genişletmeyi savunur.
Shas
- Lideri: Aryeh Deri
- Görüş: Ultra-Ortodoks (Haredi), sağ
- Tavır: Dini yasaların gündelik yaşama daha fazla entegre edilmesini savunur; Filistin konusunda sağcı çizgide
Labor Party (Avoda / İşçi Partisi)
- Lideri: Merav Michaeli (2022’ye kadar)
- Görüş: Sosyal demokrat, merkez-sol
- Tavır: İki devletli çözüm yanlısı, sosyal refah savunucusu
Ra’am (Birleşik Arap Listesi)
- Lider: Mansour Abbas
- Görüş: Arap-İslamcı, pragmatik
- Tavır: İsrail’in bir Yahudi devleti olduğunu kabul ederek Arap toplumunun refahına odaklanır.
İsrail’de 1 Kasım 2022’de yapılan son genel seçim sonuçlarında, seçim barajını geçen 10 partinin oy oranları ve Knesset’te elde ettikleri milletvekili sayıları ise aşağıdaki gibidir:
| Parti | Oy % | Milletvekili (120) |
|---|---|---|
| Likud | 23.41% | 32 |
| Yesh Atid | 17.78% | 24 |
| Religious Zionist (Dini Siyonist bir liste; Smotrich & Otzma Yehudit) | 10.83% | 14 |
| National Unity (Ulusal Birlik) | 9.08% | 12 |
| Shas | 8.25% | 11 |
| United Torah Judaism | 5.88% | 7 |
| Yisrael Beiteinu | 4.49% | 6 |
| Ra’am (Birleşik Arap Listesi) | 4.07% | 5 |
| Hadash–Ta’al | 3.75% | 5 |
| Labor (İşçi Partisi) | 3.69% | 4 |
- Likud: Seçim zaferini ilan etti (32 sandalye), Netanyahu yeniden başbakanlık koltuğunu aldı.
- Yesh Atid: Merkez-liberal partilerin başında geldi (24 sandalye), muhalefette yer alıyor.
- Dini Siyonist Birlik (Smotrich + Ben‑Gvir): Aşırı sağ eğilimli bu ortak liste 14 sandalyeyle üçüncü sırada yer aldı.
- Ulusal Birlik: Merkez-sağda Gantz liderliğindeki koalisyon partisi, 12 sandalye aldı.
- Shas ve United Torah Judaism gibi dini partiler de erken seçimde güçlü sonuç elde etti.
- Yisrael Beiteinu: Rus göçmeni seçmen tabanıyla 6 sandalyeye ulaştı.
- Ra’am: Daha önceki koalisyona katılan Arap partisi, 5 sandalye aldı.
Temel yasal çerçeveye göre parlamento (Knesset), Meghışvan Ayı’nın (Cheshvan) ilk veya üçüncü Salı günü toplam 4 yıllık dönemi tamamlar. Bu yılın seçimleri 1 Kasım 2022’de yapıldığından, yeni dönem en geç Ekim 2026’da gerçekleşecektir.
Netanyahu’nun en büyük siyasi rakibi ise merkez sağ-muhafazakâr muhalefetten geliyor ve güncel tabloya göre öne çıkan isim Benny Gantz. Gantz, Ulusal Birlik (National Unity) ittifakının lideri olarak merkezde konumlanıyor ve sıkça Netanyahu’nun doğrudan karşısında yer alıyor. Gantz uzun süredir Netanyahu’nun başlıca rakibi ve seçimlerde genellikle onun en güçlü alternatifi olarak görülüyor . 17 Şubat 2025 tarihli bir Midgam anketi, seçmen tercihinde Netanyahu’nün %37’ye karşı Gantz’in %27’ye çıktığını gösteriyor – bu farkın oldukça dar olduğunu gözler önüne seriyor . Ayrıca, Gantz’in Ulusal Birlik içindeki liderliği sağlamlaştırmak üzere 2025 başında yapılacak bir iç seçimde Gadi Eisenkot gibi figürlerle yarışacağı düşünülüyor.
Öte yandan Time of İsrael’in 5 Haziran 2025’teki haberine göre Netanyahu yakın zamanda bir seçim olsa iktidarı kaybedecek. Haberden özet bir kısım şu şekilde:
“Kanal 12’nin Çarşamba günü yayınladığı bir anket, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun hükümetini oluşturan partilerin bugün seçim yapılması halinde sadece 48 sandalye alabileceğini, bunun da hükümet kurmak için gereken 60 sandalyenin çok altında kalacağını ortaya koydu.
Ankete göre, eski başbakan Naftali Bennett ve yeni kurulan partisinin liderliğindeki Netanyahu karşıtı partiler ise 72 sandalye kazanacak.
Bunlardan Arap olmayan partiler 62 sandalye kazanacak ve 120 sandalyeli Knesset’te dar bir çoğunluk elde edecekler. (Arap çoğunluk partileri geleneksel olarak koalisyonlardan uzak dururken, İslamcı Ra’am 2021-2022’de Bennett liderliğindeki koalisyona katılarak bu eğilimi bozdu).”
Channel 13’ün yaptığı ayrı bir ankette Bennett bloğu (Arap partileri hariç) 63 sandalye kazanırken, Netanyahu’nun bloğu 49 sandalye kazanacak.”
Bennet 2026
1 Nisan 2025’te resmen kayıt edilen Bennett 2026, Naftali Bennet‘in başka bir sağ-merkez koalisyon kurma hazırlığının sinyalini veriyor. Naftali Bennett liderliğinde sağ ve merkez-sağ partileri bir araya getiren yapı Netanyahu karşısındaki en güçlü sağ alternatifi oluşturuyor. İsrail’e güvenliği geri kazandırmayı ve halkın İsrail’in sınırlarını ve ülkenin iç kesimlerini savunma yeteneğine olan güvenini, aktif bir güvenlik konseptini uygularken geri kazandırmayı” planlıyor.
Ayrıca bkz:
ROSTRA STRATEJİ 